پس از اجرای توافق هسته‌ای و بهبود روابط ایران با غرب، ایران از سوی بسیاری از رسانه‌های غربی به عنوان مقصدی مناسب و دیدنی برای سفر معرفی شده است. انتشار گزارش‌های مختلف در مورد جاذبه‌های تاریخی- فرهنگی، رفتار مهمان‌نواز مردم و ارزان بودن هزینه سفر در کنار امنیت کشور، موجب شده است تعداد مسافران به مقصد ایران افزایش یابد. مطرح شدن نام ایران در رسانه‌های بین‌المللی از این جهت حائز اهمیت است که می‌تواند بازار گردشگری را برای ایران بهتر کند و به نوعی بازاریابی برای خدمات گردشگری ایران محسوب می‌شود.در تازه‌ترین اتفاق پس از برقراری مجدد پروازهای بریتیش ایرویز با ایران، مجله بیزینس تراولر در شماره ماه نوامبر خود به معرفی شهر تهران پرداخته و تصویری از تهران را بر جلد خود درج کرده است. این مجله که از معتبرترین نشریات سفر و گردشگری در جهان به شمار می‌آید، در عنوان خود خبر از «بازگشایی آغوش تهران به روی جهانیان» داده است.
نویسنده این مقاله در بیزینس تراولر این چنین آغاز می‌کند: «زمانی که پروازهای بریتیش ایرویز در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) به زمین نشست، از پنجره به بیرون نگاه کردم تا کوهستان توچال را که در افق و در سایه روشن قرار گرفته بود، تماشا کنم؛ کوهستانی که در آسمان نارنجی ناشی از طلوع خورشید، مانند دندان کوسه به نظر می‌رسید.» وی ادامه می‌دهد: «در روز نخست سپتامبر، پنج ماه پس از ایجاد یک مسیر پرواز هفتگی از سوی شرکت ایرفرانس و فرودگاه شارل دوگل پاریس به پایتخت ایران، بریتیش ایرویز نیز به نخستین شرکتی در بریتانیا از 4 سال گذشته تبدیل شد که برای سفر به ایران خدماتی فراهم می‌کرد.» این نشریه سپس به شرح تجربه‌های مختلف سفر به ایران می‌پردازد و از جمله به ماجرای ورود دوچرخه‌سواران 19 ساله در طول جاده ابریشم از پکن تا تهران اشاره می‌کند؛ دوچرخه‌سوارانی که بعد از 10 هزار کیلومتر رکاب زدن در 9 کشور، سفرشان با دیدار نخستین سفیر بریتانیا از ایران از سال 2011 منطبق شد. این نشریه سپس به بازگشایی سفارت بریتانیا در تهران پس از اتفاقات سال 1390 و تظاهرات برخی معترضان که به تیرگی در روابط دو کشور انجامید، اشاره می‌کند.
برداشتن تحریم‌ها
نویسنده بیزینس تراولر در بخش دوم این مقاله به مساله تحریم‌ها و اثر آنها بر ایران می‌پردازد و می‌نویسد: «ایران از سایر نقاط جهان به مدت حدود یک دهه منزوی بوده است؛ بنابراین تا حدودی دشواری‌هایی برای ارتباط با آن وجود دارد. ایالات متحده آمریکا پس از انقلاب ایران در سال 1979 شروع به تحریم این کشور کرده است، اما سازمان ملل در سال 2006 و پس از مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای این کشور وارد این ماجرا شد.» وی سپس به قطع ارتباط بانک‌های ایرانی با شبکه سوییفت از سال 2012 اشاره می‌کند که پرداخت‌های مالی در آن سوی آب‌ها را با دشواری روبه‌رو می‌کرد.
در ادامه مقاله از قول سم کوردیر مدیر بازاریابی و آژانس ارتباطات PGT، در این رابطه نوشته شده: «درست پیش از آنکه تحریم‌ها تشدید شوند، بسیاری از مشتریان ما بین‌المللی بودند و تحریم‌ها در واقع به این معنا بودند که آنها دیگر نمی‌توانستند وارد آنجا شوند؛ بنابراین ما بخش بزرگی از کسب و کار خود را به این طریق از دست دادیم. این امر همچنین به‌دلیل کاهش شدید ارزش ریال بر ما اثر گذاشت. دوره بسیار سختی بود.» گزارش این رسانه مهم در حوزه گردشگری، این‌گونه ادامه می‌یابد: «خبر خوب این است که روابط اکنون رو به بهبود گذاشته. پس از به نتیجه رسیدن توافق هسته‌ای در 14 جولای سال گذشته بین ایران و کشورهای بریتانیا، ایالات متحده آمریکا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین، بسیاری از تحریم‌های اقتصادی در نهایت برداشته شدند؛ گرچه محدودیت‌های خاصی در ارتباط با موارد نظامی و برخی مسائل حقوق بشری همچنان باقی ماندند. برداشته شدن تحریم‌ها، میلیاردها دلار دارایی ایران را آزاد خواهد کرد و اجازه می‌دهد نفت ایران در سراسر کشورهای دنیا فروخته شود.»فیلیپ هاموند، وزیر خارجه بریتانیا نیز در‌این‌باره گفته بود: «من امیدوارم کسب و کارهای بریتانیا از فرصت‌های موجود برای آنها که از طریق برداشته شدن تحریم‌ها در ایران مهیا شده است، بهره‌برداری کنند. آینده به همان میزان که امروز به آن دست یافته‌ایم، اهمیت دارد.»
باز شدن درهای تجارت
بخش بعدی گزارش به تجارت و سرمایه‌گذاری اقتصادی اختصاص دارد و در این باره می‌نویسد: «براساس اطلاعات سازمان تجارت و سرمایه‌گذاری بریتانیا، ایران دومین اقتصاد بزرگ خاورمیانه را پس از عربستان سعودی دارد؛ تاجایی که تولید ناخالص داخلی آن به 397میلیارد دلار در سال 2015 رسید. جمعیت این کشور 80 میلیون نفر است، 60 درصد افراد کشور زیر 30 سال سن دارند و 14 میلیون نفر از آنها (به گفته این نشریه) در تهران زندگی می‌کنند.» در ادامه مقاله به مقولاتی مانند وضعیت جاده‌ها و آب و هوا، پارک‌ها و باغ‌ها، بازارها و کاخ‌ها اشاره می‌کند و پیرامون تجارت ایران و کشورهای دیگر یادآور می‌شود: «نفت و گاز مهمترین صنعت کشور است و تولید خودرو در جایگاه دوم قرار دارد، اما ممنوعیتی بر واردات از اتحادیه اروپا بر نفت و گاز تحمیل شده بود. این کشور که چهارمین ذخایر نفت و گاز را در خاورمیانه دارد، اکنون در حال رونق گرفتن است و تحریم‌ها برای ایران بیش از 160 میلیارد دلار هزینه داشته‌اند.»
چالش‌های سفر به ایران
این مقاله به برخی مشکلات در حوزه سفر به ایران نیز می‌پردازد و می‌نویسد: «اگر امروز به تهران سفر کنید، قادر به استفاده از کارت‌های اعتباری خود نخواهید بود و نمی‌توانید با استفاده از آنها از دستگاه‌های خودپرداز پول دریافت کنید. در سفرتان باید پول نقد کافی به همراه داشته باشید که این کار نه راحت است و نه امن.» این گزارش اضافه می‌کند: «چک‌های مسافرتی خارجی هیچ‌جا پذیرفته نمی‌شوند. برخی بانک‌ها در ماه فوریه به سوییفت وصل شدند اما مفسران نسبت به اینکه چگونه این کار بر تمام سیستم اثر خواهد گذاشت، نظرخاصی ندارند. برخی کارشناسان بزرگ‌ترین چالش تجارت با ایران را صنعت بانکداری می‌دانند. اگرچه برقراری روابط تجاری با ایران غیرقانونی نیست، اما بانک‌های بزرگ در این خصوص بسیار محتاط هستند و این کار به‌دلیل جریمه شدن تعدادی از بانک‌ها است.» از طرف دیگر، نویسنده این مطلب خاطرنشان می‌کند که بانک بی‌ان‌پی پاریباس به‌دلیل معامله با ایران، سودان و کوبا مجبور به پرداخت 9 میلیارد دلار جریمه شد و اچ‌اس‌بی‌سی نیز 9/ 1 میلیارد دلار و بارکلیز نیز 300 میلیون دلار جریمه شدند.
نکات مورد نیاز قبل از سفر
این نشریه به بیان نکاتی که لازم است قبل از سفر به ایران به آن توجه کرد، می‌پردازد و در مورد برخی کدهای اخلاقی -فرهنگی و محدودیت‌ها ذکر می‌کند: «قبل از سفر به ایران باید از کدهای پوشش محدود برای زنان اطلاع داشت. الکل به کلی ممنوع است، نرم‌افزارهایی همچون فیس‌بوک و توییتر نیز مجاز نیستند اما اینستاگرام آزاد است. استفاده از لپ‌تاپ و عکسبرداری از برخی محل‌های خاص نیز ممنوع است. همچنین، مردم بسیار خونگرم و مهمان‌نوازند.»بیزینس تراولر سایر چالش‌های دیگر سفر به ایران را دسترسی محدود به اینترنت و اختلال صدا در برخی تماس‌های تلفنی می‌داند. در این مقاله به وقفه‌های بوروکراتیک در ایران نیز اشاره شده است و نکته دیگری که لحاظ شده این است که در توافق‌ها صحبت بسیاری به حاشیه‌ها اختصاص دارد و به قول کوردیر، پس از نیم ساعت بحث باید تازه سراغ مباحث کاری رفت که برای غربی‌ها به‌ویژه تاجران و فعالان کسب و کار غربی، کمی ابهام‌زا است.
نگاهی به وضعیت گردشگری ایران
بخش دیگر این مقاله به وضعیت گردشگری ایران در آینده اختصاص دارد و در این خصوص اشاره می‌کند: «ایران امیدوار است تا سال 2025 سالانه 20 میلیون گردشگر جذب کند. سال گذشته ایران 2/ 5 میلیون نفر گردشگر را به خود جذب کرد که هزینه‌کرد هر گردشگر تقریبا 1700 دلار درنظر گرفته شده بود و بر این اساس مجموع هزینه‌کرد گردشگران در این کشور، به 8 میلیارد دلار رسید.» این مقاله به بررسی مشکلات مربوط به بخش هتلداری در ایران نیز می‌پردازد و تصریح می‌کند: «مشکل تهران کمبود عرضه هتل‌ها است؛ به این معنی که اتاق‌ها به سرعت رزرو می‌شوند و استانداردهای مربوط به آنها نیز نسبت به سایر بخش‌های دنیا پایین‌تر هستند. با این وجود، برندهای بین‌المللی نیز در حال اضافه شدن به این جمع هستند. در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی هتل‌های ایبس و نواتل وجود دارند. هتل‌های بین‌المللی ملیا نیز در سال آینده نیز به سلمانشهر می‌روند و به جمع هتل‌های موجود در این کشور اضافه می‌شوند.» براساس این گزارش، جمیرا نیز در جست‌وجوی سرمایه‌گذاری در این حوزه در ایران است و به‌طور کلی 125 هتل در سال‌های پیش‌رو در سراسر کشور ساخته می‌شوند. بیزینس تراولر همچنین در بخش پایانی خود، به بررسی 10 تجربه برتر در سفر به ایران می‌پردازد و این مکان‌ها را به ترتیب این چنین رتبه‌بندی می‌کند؛ کاخ گلستان، بازار بزرگ تهران، رستوران سنتی، گنجینه جواهرات ملی، مجموعه کاخ نیاوران، مجموعه سعدآباد، برج آزادی، برج میلاد، دربند و رستوران‌های فرحزاد. / دنیای اقتصاد
