10 ماه پیش وارد گمرک ایران شد، تقریبا سه ماه آنجا خاک خورد تا مجوز ورود به کشور را دریافت کند. چندماه هم طول کشید تا وزارت صنعت تاییدیه فنی را صادر کند و حالا کار، دست پلیس راهور افتاده تا تنها اتوبوس دو طبقه گردشگری داخلِ ایران را شماره کند. محیطزیست هم باید مجوزهای خودش را بدهد که بعد از دو ماه هنوز خبری نشده. شهرداری هم باید ایستگاه و جایگاههای توقف را آماده کند که آنها هم هنوز آماده نشده است. با این حال گفتهاند، سر و کله این اتوبوس قرمزرنگِ دو طبقه، نوروز ۹۶ در خیابانهای تهران پیدا میشود.
امین غلامعلی - نماینده و مجری تورهای Hop on Hop Off در ایران و واردکننده این اتوبوس - دربارهی زمان اجرای این تور اتوبوسی در تهران با توجه به اینکه پیشتر دههی دوم اسفندماه را برای ورود آن به خیابانهای تهران تعیین کرده بود، درحالیکه هنوز موفق به دریافت پلاک نشده است، به ایسنا، گفت: ما همهی سعیمان را میکنیم این اتوبوس تا نوروز وارد خیابانهای تهران شود.
وی افزود: وزارت صنعت تاییدیه فنی مربوطه را برای پلیس راهور فرستاده تا پلاک آزمایشی فنی با اعتبار سهماه را صادر کند. مجوز محیطزیست نیز مراحل پایانی را طی میکند، هرچند کار در این سازمان نزدیک به دو ماه طول کشیده که البته مشکل از اتوبوس یا طرح نبوده، بلکه مساله، بروکراسی اداری بوده است.
او سپس دربارهی فرایند ورود این اتوبوس گردشگری به کشور توضیح داد: این اتوبوس اردیبهشتماه امسال وارد گمرک شد. تقریبا سه ماه آنجا بود تا مراحل ورود را پشت سر بگذارد، البته دلیل معطلی اتوبوس نبود، بلکه سیستم گمرک کامپیوتری شده بود که همین مساله، کار را با آزمون و خطا پیش برد. ما دو بار به گمرک شهریار مراجعه کردیم تا موفق شدیم کُد شناسه را دریافت و برای مراحل بعدی و ترخیص اتوبوس از گمرک اقدام کنیم.
غلامعلی دربارهی جایگاهها و ایستگاههایی که شهرداری تهران چندی پیش از آماده شدن آنها خبر داده بود نیز توضیح داد: مصوبه این کار را گرفتهاند و قرار است ۲۴ ایستگاه در دو رینگِ مشخص احداث کنند که البته هنوز آنچه باید ملموس باشد، ندیدهایم. هرچند تعدادی از ایستگاههای رینگ گردشگری بر ایستگاههای اتوبوس شهری، منطبق خواهد شد.
او دربارهی اینکه کدام نهاد به آمادهسازی رینگ و ایستگاههای این اتوبوس متعهد است، گفت: شهرداری تهران متعهد به پیگیری و انجام این کار است که امور مربوطه را به شهرداری هر منطقه ارجاع میدهد تا به تعهدات تهیین شده، عمل کنند، اما از بین همه مناطق دخیل، تنها منطقه ۱۲ همراه و حتی پیشرو بوده و برای اجرای بهتر این پروژه پیشنهاداتی هم داده است. در چنین شرایطی که نیاز به همکاری است باید حقایق گفته شود، به هر حال هنوز اتفاق خاصی در این زمینه رخ نداده است.
وی اضافه کرد: اداره میراث فرهنگی و گردشگری تهران هم تا کنون هر نامهای خواستهایم صادر کرده و معاون گردشگری این اداره هم خیلی همراهی کرده، ولی به هر حال این پروژه فقط به سازمان میراث فرهنگی مربوط نمیشود، خیلی ها پای کار هستند که تا آنها ما و این طرح را به رسمیت بشناسند و به آن اهمیت دهند، خیلی زمان میبرد.
قیمت بلیتها را با لندن، استکهلم و استانبول مقایسه کنید
او سپس دربارهی قیمت بلیت این تور اتوبوسی که قبلا ۴۰ و ۶۰ دلار برای خارجیها و ۱۴۰ هزار و ۲۱۰ هزار تومان برای ایرانیها اعلام شده بود، درحالیکه هماکنون نوع دیگری از این تور با اتوبوسهای شهری ۳۰۲، به قیمت ۳۵ هزار تومان اجرا میشود، توضیح داد: ما نماینده Hop on Hop Off در ایران هستیم و باید قیمتها را مطابق با استاندارد آنها و به صورت ارزی تعیین کنیم، ضمن اینکه نرخ بلیت این اتوبوس به صورت ترکیبی (Combo Ticket) است. با این حال قیمتی که قبلا اعلام شده، یعنی ۴۰ و ۶۰ دلار برای گردشگر خارجی است، همین تور برای مسافر ایرانی با ۵۰ درصد تخفیف و با نرخ تقریبی ۷۰ هزار (یک مسیر) و ۱۰۵ هزار تومان (دو مسیر) با اعتبار زمانی از ۲۴ تا ۷۲ ساعت، محاسبه شده است.
وی یادآور شد: قیمتگذاری Hop on Hop Off ارزی است و ما باید استانداردهای آن را رعایت کنیم، ضمن اینکه همین حالا اگر با تورهای مشابهی که در لندن و یا استکهلم اجرا میشود مقایسه کنید متوجه تفاوت قیمتی آن خواهید شد. نرخ آنها دستکم دو ونیم برابر بیشتر است، مثلا تور اتوبوسی که در استانبول با شرایط ترافیکی مشابه تهران اجرا میشود، ۱۰۰ لیر برای یک مسیر و ۱۸۰ لیر برای دو مسیر قیمتگذاری شده است.
او همچنین در پاسخ به واکنشهایی که نسبت به قیمت بلیت این اتوبوس پس از انتشار نخستین خبر، نشان داده شده است، گفت: نباید در حساب و کتاب خلط مبحثی پیش آید. این تور یک خدمت جدید مطابق با استاندارد جهانی است. در هر حال اگر بخواهیم در گردشگری یک قدم جلوتر برویم باید هزینههایی را پرداخت کنیم. مطئنا مقایسهی قیمت بلیت این نوع تور که در برخی کشورها اجرا میشود، تفاوت و ارزانی آن را اثبات خواهد کرد. واکنش خارجیها نسبت به این نرخها نیز مؤید این موضوع خواهد بود. ضمن اینکه ما فعلا روی سود این کار حسابی باز نکردهایم که بخواهیم از بلیتها منتفع شویم. نگاه ما بیشتر متمرکز بر آیندهی این طرح است.
سفارش تهران روی خط تولید نیویورک
«غلامعلی» همچنین با اشاره به تولید این اتوبوسها در چین، اظهار کرد: خط تولید این اتوبوس در چین است، سفارشهای نیویورک و لندن هم در همین کارخانه تولید میشود، این اتوبوس هم در همین خط ساخته شده، دقیقا مشابه همان مدلی که برای نیویورک و لندن تولید میشود. در واقع اتاق این اتوبوس چینی، گیربکس آن آلمانی و شاسی آن ولوو با ارزش نهایی ۲۱۰ هزار دلار است که ولوو همین نمونه را به قیمت ۶۵۰ هزار دلار تولید میکند.
او با بیان اینکه تولید هر یک از این اتوبوسها حدود چهار و نیم ماه طول میکشد، یادآور شد: سفارش تولید ۵ دستگاه اتوبوس دو طبقهی دیگر برای اجرای sightseeing در تهران به همین کارخانه داده شده که در صورت مشخص شدن تکلیف اتوبوس اول، آن سفارش نیز وارد خط تولید میشود.
غلامعلی در عین حال تاکید کرد: برای شروع این تورها در تهران باید ایستگاههایی احداث شود تا مردم بدانند از کجا سوار این اتوبوسهای گردشگری شوند، الان چیزی مشخص نیست. اگر تا زمان پلاک شدن اتوبوس این اتفاق نیافتد، حتی اگر شده با هزینه شخصی، تابلوهایی را تهیه میکنیم تا مردم در شهر سرگردان نشوند.
وی همچنین در ادامه دربارهی آموزش رانندگانی که قرار است در این تورهای اتوبوس بکار گرفته شوند، اظهار کرد: اتفاقا شرکت واحد خیلی پیگیر این موضوع بود، ما درحال حاضر از ۵ رانندهی این شرکت در تورهای اتوبوس ۳۰۲ استفاده میکنیم، اما برای این اتوبوس دو طبقه به پیشنهاد آن شرکت، قرار است از دو راننده آموزش دیده و خوشسابقه استفاده شود.
او دربارهی آموزش کُدهای اخلاقی و اصول برخورد با گردشگران به رانندههای این تور اتوبوسی، گفت: این آموزش جزو تعهدات ما است که سرفصلهای درسی به مدت ۲۰ ساعت، تهیه شده که ارائه خواهد شد.
!? Hop on Hop off
غلامعلی در ادامه دربارهی نحوه اجرای این تورها نیز توضیح داد: تورهای Hop on Hop Off به شکل اتوبوسی اجرا میشود. اتوبوس هم که معمولا راهنمای شنیداری مسافراناش را همراهی میکند در یک مسیر مشخص حرکت خواهد کرد که در تهران دو رینگِ بافت تاریخی و بزرگ (مدرن) برای این طرح درنظر گرفته شده است.
وی اضافه کرد: البته تورهای پیادهروی طراحی شده که ارتباطی با این تور اتوبوسی ندارد. آن تورها برای شهرداری مناطق طراحی شده که استاندارد جهانی آن به این شکل است که طبق هماهنگی قبلی با مجری مانند شهرداریها، راهنماهایی در مکانی مشخص مستقر میشوند و گردشگران را بدون آنکه هزینهای دریافت کنند، در سایت گردشگری هدایت میکنند و در پایان آن بازدیدکنندگان، با توافق انعامی را به راهنما میپردازند که البته اجرای چنین تورهایی در ایران هنوز توجیه پیدا نکرده است و ما هم چون درگیر پروژهی تورهای اتوبوسی هستیم فعلا نمیتوانیم وارد این فاز ماجرا شویم.
او دربارهی راهنماهای شنیداری که گردشگران سوار بر اتوبوس دو طبقه در حین تماشای شهر از آن استفاده میکنند، گفت: محتوای این تور بر کاهش حضور نیروی انسانی تاکید دارد و ما هم مقید به رعایت این اصول هستیم، هرچند در نوروز از حضور راهنمایان بهره میگیریم، اما دستگاه راهنمایی که در اختیار مسافران این اتوبوس قرار داده خواهد شد، به دو زبان فارسی و انگلیسی مجهز است که تا تیرماه سال آینده ۱۰ زبان دیگر از جمله آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی، ترکی استانبولی، اسپانیولی، چینی، ژاپنی، عربی، سوئدی و اردو، اضافه خواهد شد.
غلامعلی سپس تاکید کرد: ما هر روز پیگیر پلاک شدن این اتوبوس هستیم و همه تلاش خود را میکنیم تا نوروز وارد خیابانهای تهران شود.