امروز ۱۰ اردیبهشت، روز ملی «خلیج فارس» است، روزی که دست‌کم در سال‌های گذشته هر کدام از نهادهای دولتی و مردمی تلاش کردند چه به صورت نمادین و چه در قالب مراسمی کوچک یادآوری کند نام آن، خلیج همیشه فارس بوده و هست.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان یکی از متولیان حفاظت از این نام، اسناد زیادی دراختیار دارد، اسنادی مانند تپه‌ها، خانه‌ها و محوطه‌های تاریخی در سراسر کشور، حاشیه خلیج‌فارس و جزیره‌هایی که سندی بر موجودیت همیشگی خلیج فارس هستند.
پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به عنوان یکی از این مراکز که می‌تواند بر این موجودیت صحه بگذارد، اقدامات متناسبی در این زمینه می‌تواند انجام دهد.
سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در این زمینه به خبرنگار ایسنا می‌گوید: یک‌سری اقدامات مانند بررسی و شناسایی سواحل خلیج‌فارس و تنظیم برنامه‌های فصل‌بندی شده در این زمینه در دستور کار قرار دارد.
او کاوش‌های باستان‌شناسی که در حال حاضر توسط عباس مقدم در سواحل خلیج‌فارس در دست انجام است را از دیگر اقدامات در این زمینه می‌داند.
حمیده چوبک، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی نیز در این زمینه به ایسنا توضیح می‌دهد: آخرین اقدامات برای حفاظت از محوطه‌های تاریخی در حاشیه خلیج‌فارس در دست بررسی هستند. در طول سال گذشته از محوطه‌های این محدوده‌ی تاریخی بازدید کرده‌ایم و گزارش‌هایی منتشر شده‌اند، همچنین برای حفظ آن‌ها نامه‌نگاری‌های زیادی انجام شده‌اند؛ اما با این وجود فکر می‌کنیم باید از طریق کاوش‌ها حضور فعالی در این زمینه داشته باشیم.
او نامه‌نگاری برای انجام بررسی‌های میدانی در محوطه‌های تاریخی مانند بدر «بتانه» و «سیراف» را از مهمترین اقدامات پژوهشکده باستان‌شناسی در این زمینه می‌داند.
یا حتی علیرضا حسن زاده رییس پژوهشکده مردم شناسی از رونمائی کتابی با نام «مطالعه مردم شناسی خلیج فارس» خبر داد. این کتاب دربردارنده پژوهش‌هایی است که در سال ۱۳۸۴ با همکاری اداره میراث فرهنگی و گردشگری منطقه آزاد قشم انجام شده است .
وی افزود : کتاب مطالعه مردم شناسی خلیج فارس در بردارنده مطالعاتی در زمینه، گیاهان بومی در فرهنگ مردم، جنگل حرا، ساختار خویشاوندی، فرهنگ آب و... است.
خلیج‌فارس نشانه‌ها و شواهد زیادی در کشور دارد، مانند خانه منسوب به معین التجاربوشهری که «پدر معنوی خلیج‌فارس» نامیده می‌شود. این خانه را پنج سال پیش در لاله‌زار شناسایی کردند و با وجود وعده‌های زیادی که برای ساماندهی و مالکیت آن داده شد، امروز وضعیت نامناسبی دارد.
از دیگر شواهدی که این روزها در صفحه‌های مجازی دست به دست می‌چرخد و البته به نظر می‌رسد باید اسناد محکم‌تری در این زمینه به دست آورد، یک متن است که «مقدس‌ترین سند نام خلیج‌فارس» نام گرفته است و به نقل از پیامبر اسلام (ص) منتشر می‌شود. این عنوان را نیما صفا به عنوان یک محقق هرمزگانی منتشر کرده است، که به نظر می‌رسد باید تحقیق بیشتری روی آن انجام شود.
روز ۱۰ اردیبهشت در ایران روز ملی خلیج فارس نام گذاری شده است، سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج فارس است.
اما نام‌گذاری این روز یک روند چندین ساله همراه داشته است با توجه به بررسی اسناد در رابطه با نام گذاری روز خلیج فارس و مکاتبات پرونده مربوطه در ریاست جمهوری و ادارات سه‌گانه وزارت خارجه (حقوقی- خلیج فارس و اسناد) و به گواهی کمیته تخصصی نام‌نگاری و یکسان‌سازی نام‌های جغرافیایی ایران، با برگزاری جلسات متعدد برای بررسی عوارض مثبت و منفی، سرانجام بااین نام گذاری موافقت شد.
