امروزه اهمیت گردشگری در عرصه های مختلف  اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بر کسی پوشیده نیست. کشورهای زیادی از اشکال متفاوت گردشگری در جهت رسیدن به اهداف بلند و کوتاه مدت خود بهره می برند. یکی از این اشکال  که مورد توجه قرار گرفته، گردشگری خرید است. از جمله گونه های گردشگری که در جلب گردشگر از بازار جهانی گردشگری دارای اهمیت فراوان است را می توان در قالب گردشگری خرید به عنوان یک گونه گردشگری که تمایل به سفر و خرید را در هم آمیخته و بستر مستعدی برای فروش محصول گردشگری فراهم می آورد، برشمرد. به گونه ای که در کنار انگیزه اصلی سفر، خرید بعنوان انگیزه ثانویه مورد توجه بوده و در برخی از موارد بعنوان تنها انگیزه سفر به آن مقصد گردشگری محسوب می شود.

به عبارت بهتر، گردشگری خرید یک روند است که مسائل مختلفی آن را تحت تاثیر قرار می دهد. مهم ترین دلیلی که باعث شکل گیری گردشگری خرید می شود، تقویت روحیه تنوع و خرید در زندگی انسان مدرن است. به گونه ای که هم اکنون خرید کردن به عنوان یکی از مهم ترین رفتارهای انسان وارد سبک زندگی بشر امروزی شده و همین مساله در حقیقت باعث شکل گیری و تاسیس بازارهای بزرگ شده است که گوی سبقت را از یکدیگر می ربایند و هر روز نیز در حال گسترش هستند. 

ترکیب دو واژه گردشگری و خرید می تواند معانی عمده ای از خرید، فراغت، خرید و مصرف فراغتی، خرید به مقاصد گردشگری برای رفع نیازهای شخصی و جمعی را به صورت ضمنی در خود داشته باشد. گردشگران برای بهره مند شدن از قیمت های ارزان، نام های تجاری مشهور، فروشگاههای معاف از مالیات و محصولات منحصر به فرد اغلب به مسافرت می پردازند. مراکزی مانند: هارودز در لندن و نیک تاون در شیگاگو جاذبه های اولیه برای گردشگران به حساب می آیند. استانبول، هنگ کنگ، سنگاپور، دوبی و تایلند از عمده ترین مراکز خرید در آسیا هستند. توسعه بخش خرید، ابزاری مهم در پیشبرد و ترویج صنعت گردشگری است. 

طبق نظر محققان خرید فرایند رفتن به مراکز خرید جهت خریداری کالاها و خدمات است . از منظری دیگر خرید را تعامل پیچیده ی خریدار با 1- فروشگاه ها و زیر ساخت های تولید و توزیع ، 2- زندگی اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی و 3- ارزش های تجاری و فرهنگی تعریف کرده اند . خرید در مورد ارزش پول ، هدف از کار و زندگی ، تاثیر مصرف بر جامعه ، تصمیم گیری ها ، نیازها و ماهیت انسانی است . خرید یکی از محرک های اصلی مسافرت ، یکی از جاذبه های مهم مقصد و از فعالیت های مورد توجه گردشگران است . خرید بدلایل متعددی از جمله رفع نیاز ، تفریح و سرگرمی ، کسب تجربه و لذت ، همراهی با دوستان و آشنایی با جوامع محلی صورت می گیرد . البته دلایل ذکر شده تنها قسمت اندکی از طیف گسترده ی مربوط به اهداف خرید می باشد . 

معمولا در مقاصد خرید گردشگران از دو دسته امکانات اظهار رضایت یا عدم رضایت می کنند ، که مستقیما بر ماندگاری و افزایش مدت اقامت گردشگر تاثیر می گذارند . دسته ی اول ، امکاناتی هستند که مربوط به محیط گردشگری مقصد می شود و دیگری مربوط به فرایند خرید و هر آنچه تجربه ی خرید را تحت تاثیر قرار می دهد . دسته ی دوم هسته ی اصلی تجربه را برای گردشگری که صرفا جهت خرید عازم مقصد مورد نظر می شود را شکل می دهد . پس عامل رضایت از عوامل تحریک کننده برای افزایش مدت اقامت گردشگران در مقاصد خرید محسوب می شود . هر چه گردشگر خرسند تر و راضی تر  باشد ، احتمال بازگشت وی یا اینکه مقصد مورد نظر را به دیگران توصیه نماید ( تبلیغات دهان به دهان ) بیشتر خواهد بود . عکس این قضیه نیز صادق است که در این صورت ، زیان های سنگینی برای مدیریت بازاریابی مقصد به دنبال خواهد داشت . 

 تجربیات سایر کشورها در زمینه ی استفاده از گردشگری برای رسیدن به اهدافی مانند : اشتغال زایی ، کمک به جوامع محلی و حفظ بنیان های فرهنگی راه را برای درک این نکته که در قرن 21 گردشگری از پرقدرت ترین صنایع دنیا محسوب می شود هموار می نماید . اکنون بسیاری از کشورها  اقتصاد گردشگری خود را مبتنی بر گردشگری خرید رهبری می کنند . با توجه به سه عامل کلیدی ( کالا ، قیمت ، مقصد ) گردشگری خرید ، در قاره آسیا : چین ، تایلند و مالزی بخوبی توانسته اند از این مسیر برای خود ارزش افزوده به دست آورند . 

واقعیت این است که گردشگری خرید ، امروزه به مهمترین رویکرد رفتاری گردشگری تبدیل شده است . در همسایگی کشور خودمان در ترکیه و امارات شاهد تقویت دو چندان صنعت گردشگری در زمینه گردشگری خرید می باشیم . به نظر می رسد خرید و سبک جدید آن در ایران نیز طی این سال ها تغییرات چشم گیری داشته است . احداث مجتمع های بزرگ چند منظوره خرید از جمله رخدادهایی است که ضمن ایجاد موج در صنعت گردشگری و بالا بردن ضریب تکاثری خرید بیانگر تحول در این عرصه می باشد . اما هنوز ظرفیت های زیادی برای فعال کردن وجود دارد که تاکنون مورد توجه جدَی واقع نشده است . بعنوان مثال اگر بخواهیم در این زمینه مقایسه ای با کشور ترکیه داشته باشیم ، شاهد هستیم که در کشور ترکیه با برنامه ریزی جشنواره های خرید توانسته است ضمن ایجاد تحول شگرف در صنعت گردشگری ، ارقام میلیاردی سود برای فعالان بازار خود فراهم کند . اینجا فرصت مناسبی است که تجربه ترکیه را با دقت بیشتری مدَ نظر قرار دهیم . مرور تجربه ترکیه از این جهت حائز اهمیت است که بخش مهمی از گردشگران بازار ترکیه مبتنی بر گردشگران ایرانی ساماندهی شده است ، تا جایی که آمارها بیانگر آن است که سود گردشگری خرید ایرانیان برای ترک ها حدود یک میلیارد دلار در سال است ، ضمن اینکه نباید فراموش کنیم ترک ها یکی از مهم ترین جشنواره های خرید خود را از پایان اسفند تا اردیبهشت برگزار می کنند که درست همزمان با فصل خرید و مسافرت ایرانیان است . تجار ترکیه در مدت برگزاری این جشنواره تلاش می کنند با ارائه تخفیف های زیاد ، گاهی اوقات تا 70 درصد ، سودی پر منفعت  که البته براساس برنامه ریزی و شَم اقتصادی آنها حاصل شده است برای خود تضمین کنند . 

با مرور تجربه ی دیگر کشورهای پیشرو در زمینه ی گردشگری خرید ، در می یابیم که سیاست مناسبی برای توسعه ی مقاصد گردشگری است . شهرهای توسعه یافته مانند لندن و شیکاگو نیز مثال هایی برای مورد توجه قرار گرفتن این نوع از گردشگری هستند . مقاصدی مانند دبی ، هنگ کنگ و تایلند خرید را به عنوان استراتژی پیشرفت رسمی خود برگزیده اند . علاوه بر ترکیه که از گردشگری بازار ایرانیان سود می برد ، در دبی ارقام بالاتر از این است و برآوردها حاکی از آن است که سهم سود بازار دبی از ایرانیان حدود دو میلیارد دلار است . این کشور فاصله چندانی با جزایر ( کیش و قشم ) خلیج فارس ندارد و درست در روزهایی که این دو جزیره رویایی روزهای کم و بیش یکسانی را پشت سر می گذارند ، بازارهای دبی پر از گردشگرانی است که دست به جیب می شوند و چرخ اقتصاد این شیخ نشین را با سرعت بیشتری به گردش در می آورند .