استفاده از روش های مرسوم به جای قانون سازی
یکی از یادگاری های دوران کوتاه ریاست نخستین سکاندار زن سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای صنعت هتل کشورمان تاکید بر استفاده از صنایع دستی در هتل ها تا حد یکی از ملاک های درجه بندی بود که گرچه عمر کوتاه ریاست مانع از تحقق آن شد اما اظهارنظر اخیر رئیس جامعه هتلداران کشور مبنی بر پیشنهاد ایجاد ضابطه ای برای آن، بهانه ای برای نگارش این یادداشت گردید.
رئیس سابق سازمان در اواسط اردبیهشت ماه امسال در نشست فراکسیون تولید و اشتغال و فراکسیون زنان مجلس در تشریح برنامه های سازمان برای رونق گردشگری و صنایع دستی گفته بود که از این پس افزایش ستاره هتل ها به میزان استفاده آنان از صنایع دستی در طراحی و تجهیزات و لوازم هتلی بستگی خواهد داشت و حالا رئیس جامعه هتلداران با اعتقاد بر اینکه صفر تا صد استفاده از صنایع دستی در هتل ها می بایست همخوان با استانداردهای هتلی باشد خواستار نگارش ضابطه ای در این مورد با همکاری سازمان گردشگری بمنظور جلوگیری از روش های سلیقه ای در این باره شده است.
این دو تاکید و اصرار مقام های حقوقی سابق و کنونی مبنی بر ضابطه مندی این موضوع، ضرورت ذکر این مهم را دو چندان می سازد که در صنعت هتل مدرن امروز مبنا و اساس ایجاد هرگونه "ضابطه" و "قانون" جلوگیری از تضییع حقوق مسافر در وهله اول و ایجاد هماهنگی در تعریف خدمات و اصول ارائه آن در مرتبه بعدی است. بر همین اساس نیز تمامی قوانین و مقررات جاری از کمیت و کیفیت استانداردهای هتل گرفته تا سیاست های رزرواسیون، پذیرش، پرداخت و ... بر حول این محور می چرخد چراکه عدم شفافیت در هر یک از آن ها می تواند حقی از مسافر را ضایع کند. در همین حال آنچه که این قوانین و مقررات را همراهی می کند سلایق و خلاقیت هایی است که در راه رضایت هرچه بیش تر مهمانان اعمال می شود از جمله دکوراسیون و استفاده از تزئینات که در قالب علم مربوطه فارغ از ضوابط و مقررات تعریف می شوند تا امتیازی برای کسب سهم بیش تر از بازار و جلب رضایت حداکثری مهمان بر اساس استطاعت فکری و مالی و نوع هتل ها باشند.
بنابراین در موضوع مورد بحث این یادداشت، اینکه یک هتل از چه تعداد قالیچه، تابلو فرش و صنایع دستی و ... در تزئینات و دکوراسیون خود بهره ببرد یا نبرد، حقی از مهمان را زایل نمی سازد که لازم به ضابطه ای برای آن باشد و از آن گذشته اگر اصل موضوع حمایت از دست اندرکاران صنایع دستی در کشور در جهت فروش محصولات ایشان است، نگارش ضابطه ای که هتل ها را ملزم به تعداد و کیفیت صنایع دستی مورد استفاده در تزئینات کند، کمکی به آن نیست. آن هم در شرایطی که نمایش صنایع دستی سالهاست در قالب فروشگاه های مربوطه در هتل های لوکس و امروزه با رواج هتل های سنتی در کشور خود به خود در حال انجام و افزایش است و مهم تر آنکه اساس بهره مندی از صنایع دستی و هرگونه تزئینات دیگر در هتل ها، همخوانی با روح جاری در هتل و زمینه طراحی و دکوراسیون آن و ذوق و سلیقه است و نه پیروی از قوانین حکومتی.
استفاده از راهکارهای هتلداری مدرن
اما در دنیای مدرن هتلداری امروز که بموازات رضایت و حقوق مهمانان، منفعت و درآمد هتل ها را هم مدنظر دارد می توان برای این موضوع از تکنیک های مرسوم درآمدزایی همچون Cross-Selling استفاده کرد که بر مجموعه فعالیت های درآمدزای جانبی در هتل دلالت دارد .
در یکی از انواع آن روش های این تکنیک، هتل می تواند از بابت فروش غیرمستقیم خدمات و یا محصولاتی که می تواند مورد علاقه مهمانان باشد، کسب درآمد کند. به طور مثال هتلی که خود فاقد خدمات ماساژ، آب درمانی و یا امکانات تفریحی و سرگرمی مورد علاقه مهمانان است، می تواند با تعریف یک رابطه کاری و انتفاعی با ارائه دهندگان این خدمات اقدام به فروش غیرمستقیم بصورت بن تخفیف کند بطوری که هم رضایت مهمان از قبال دریافت آن تامین گردد و هم هتل و هم ارائه دهنده خدمات منتفع گردند.
در روش دیگر با نام Partner-Up، هتل می تواند یک شریک تجاری برای خود تعریف کند به طوری که با انجام فعالیت مشترک بتوانند منافع بیش تری کسب کنند. به طور مثال هتل با در اختیار گذاردن امکانات خود برای شریک تجاری این امکان را بوجود می آورد تا وی بتواند عرضه بهتری برای خدمات یا کالاهای خود داشته باشد تا در نهایت از سود حاصل از فروش منتفع گردد.
حال با گذر از رویه قدیمی واگذاری غرفه در هتل ها برای فروشندگان صنایع دستی که مستلزم شرایط خاص و تنها محدود به هتل های لوکس است، با استفاده از همین دو تکنیک بجای نگارش ضابطه و قوانینی که مسلما به دلیل عدم شفافیت، ضمانت اجرایی هم نخواهند داشت، می توان بسترهای لازم برای تعامل هتل ها با اتحادیه ها و تولیدکنندگان صنایع دستی را فراهم کرد تا هتل ها یا با تبلیغات این کالاها بصورت ارائه بن تخفیف و یا با ایجاد فرصت نمایش آن ها برای تولیدکنندگان در مناسبت های خاص، بر اساس توان خود بتوانند علاوه بر کسب درآمد، مروج فرهنگ بومی منطقه خود باشند. به ویژه آنکه صنایع دستی همواره از جایگاه قابل اعتنایی در خرید سوغات از سوی گردشگران قرار داشته است.
داریوش آل آقا؛ روزنامه نگار و کارشناس هتلداری