دوازدهمین اجلاس میراث ناملموس یونسکو درحالی قرار است در کره‌جنوبی به بررسی دو پرونده «کمانچه» و «چوگان»ِ ایرانی بپردازد که به نظر ردی از کشور جمهوری آذربایجان در آنها دیده می‌شود.
در طول سال‌های گذشته جمهوری آذربایجان برای حضور در یونسکو و جهانی کردن میراث فرهنگی‌اش، تمایل خود را بیشتر به سمت جهانی کردن میراثی برده که از ایران وام گرفته است. «تار»، «چوگان» و «دُلمه» از به روزترین موارد در این زمینه هستند و معمولا با انتشار خبرهای جهانی شدن این نمونه از پرونده‌ها، دوستداران، کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی در کشور هجمه‌ی خود را به سمت میراث‌فرهنگی می‌برند.
با ثبت جهانی «تار ترکی» توسط آذربایجان در آذر سال ۱۳۹۱ و در هفتمین جلسه کمیته میراث معنوی یونسکو، دفتر ثبت آثار تاریخی با برگزاری جلساتی با دفتر موسیقی سعی در برنامه‌ریزی برای حفظ دیگر سازها و ثبت جهانی آنها کرد، حتی در این راستا تهیه پرونده‌های ثبت جهانی به کارشناسان این دفتر تخصصی آموزش داده و در نخستین قدم پرونده «کمانچه» تهیه شد.
بعد از آن نوبت «چوگان» بود، آذر ماه سال ۱۳۹۲ آذربایجان این بازی سنتی ایرانی را نام با نام «چوگان بازی سنتی با اسب در قره‌باغ»» به نام خود در یونسکو ثبت کرد و بار دیگر اعتراض‌ها به سمت سازمان میراث فرهنگی روانه شد و این‌بار اعلام شد ایران می‌تواند هم «تار» و هم «چوگان» را به نام خود ثبت جهانی کند.
و قدم‌های بعدی برای جهانی کردن «چوگان ایرانی» برداشته شد، بنابراین این بازی سنتی قرار است به صورت مستقل امسال در دوازدهمین اجلاس یونسکو جهانی شود.
براساس آخرین اخبار منتشر شده از سوی مسئولان دفتر ثبت آثار تاریخی، "هنر نواختن و ساختن کمانچه" و پرونده "چوگان، بازی سوار بر اسب، همراه روایتگری و موسیقی" قرار است در یونسکو مطرح و بررسی شوند.
البته فرهاد نظری مدیر کل دفترثبت آثار تاریخی اوایل امسال در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده بود قرار است پرونده‌ی «کمانچه» به صورت مشترک با کشور آذربایجان به یونسکو معرفی شود، صحبتی که با انتشار جدیدترین خبرها از آن هیچ حرفی زده نشده است.
از سوی دیگر بهمن سال ۱۳۹۵، محمد حسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به ایسنا اعلام کرده بود؛ «چوگان و طب سنتی ایرانی در اجلاس سال ۲۰۱۷ مطرح می شوند.»
البته پرونده‌ی طب سنتی ایرانی در آذرسال ۱۳۹۲ و زمانی‌که آذربایجان چوگان را به نام خود زد، برای نخستین بار در هشتمین اجلاس میراث معنوی یونسکو مطرح شد که به دلیل نیاز به انجام اصلاحات توسط یونسکو برگشت داده شد. / ایسنا
