بدیهی است که یکی از مباحث بسیار حساس و قابل توجه در صنعت گردشگری، مقوله امنیت و حفظ جان و مال گردشگر در هر کشور است. هرچه جهانگردان در یک کشور از ضریب ایمنی و امنیتی بالاتری برخوردار باشند، تمایل بیشتری برای سفر به یک کشور خواهند داشت. موضوعی که طرح آن در این‌جا ضروری به نظر می‌رسد چگونگی تعامل پلیس با گردشگران است.

وظایف پلیس در حیطه گردشگری بسیار گسترده و حایز اهمیت است؛ از مرزها گرفته تا داخل شهرها، روستاها، سایت‌ها و مناطق گردشگری، پلیس است که با تامین امنیت یک منطقه ، شرایط ایده‌آل و مناسبی را برای گردشگران فراهم می‌آورد.

در صورتی که پلیس نتواند از همان برخورد اول در مبادی ورودی هر کشور رفتار مناسب و درخور فرهنگ کشورش را به عنوان میزبان داشته باشد و حس امنیت را به معنای واقعی به گردشگر القا کند، طبیعی است که نوعی حس بدبینی و هم‌چنین عدم امنیت و ترس از پلیس کشور مقصد تا پایان سفر و حتی بعد از آن نیز با گردشگر همراه خواهد بود. 

تعرض به جان و مال جهانگردان از گردشگران داخلی گرفته تا خارجی اقدامی علیه امنیت ملی یک کشور است و وقوع هر گونه اتفاقی برای جهانگردان به دلیل عدم تامین امنیت، مسئولیتی بین‌المللی برای کشور میزبان ایجاد می‌کند. در برخی از کشورهای صاحب‌نام در عرصه گردشگری کماکان چنین مسائلی به عنوان یک معضل در آن کشور مطرح است؛ برای نمونه می‌توان به برخی از کشورهای آسیای جنوب شرقی اشاره کرد که به رغم محاسنی که در حوزه گردشگری و جذب گردشگر برخوردارند، اما پلیس آن کشورها هنوز نتوانسته در تعاملی موثر با جهانگردان قرار بگیرد. تعارض به اموال گردشگران در فرودگاه و در بخش بار یکی از این معضلات است که نگارنده نیز خود چنین تجربه‌ای را از سرگذرانده است؛ این موضوع که شاید تعداد زیادی از مسافران ورودی به این کشورها نیز آن را تجربه کرده‌اند به مرور زمان موجب خدشه‌دار شدن چهره گردشگری کشورهای مقصد شده و مانع تمایل گردشگران برای سفر دوباره به آن مقاصد می‌شود.

طبیعی است که مخدوش شدن چهره گردشگری یک منطقه در ذهن گردشگران نخستین پیامد این سهل‌انگاری و تعمد پلیس در برخورد با آنان به عنوان مجری تامین امنیت است که خود موج تبلیغات منفی و زیر پوستی را علیه گردشگری یک کشور به دنبال خواهد داشت؛ تبلیغاتی که ناخواسته و در بعضی اوقات برنامه‌ریزی نشده شکل می‌گیرد و به مرور پر رنگ‌تر می‌شود.

از آنجا که حفاظت از جان و مال جهانگردان و گردشگران جزء اولویت‌های اصلی هر کشور است، لزوم ایجاد پلیس ویژه برای گردشگران در مقاصد پر بازدید ضروری است. بدیهی است با تشکیل پلیس گردشگری می‌توان از حقوق گردشگران و سیاحان حفاظت کرد. رفتار پلیس نیز بر مبنای این وظایف شکل خواهد گرفت؛ وظایفی که پلیس را به طور کامل موظف به تامین امنیت گردشگران در تمام مکان‌های وابسته به گردشگری از فرودگاه‌ها گرفته تا سایت‌های تفریحی و تاریخی می‌کند. در همین زمینه برگزاری دوره‌های آموزشی لازم و بنیادی ویژه نیروهای پلیس در مباحثی همچون آشنایی با الگوهای رفتاری با گردشگران، راهنمایی آنان نسبت به قوانین حضور در کشور مقصد، اطلاع‌رسانی پیرامون مناطق شهری، خدمات و جاذبه‌های گردشگری، می‌تواند عاملی بازدارنده و پیشگیرانه نسبت به هر گونه کوتاهی رفتار نیروهای امنیتی در قبال گردشگران باشد.

علاوه بر تمام این موارد لازم است نیروهای پلیس در دو حوزه انتظامی و راهنمایی و رانندگی نیز به زبان انگلیسی تسلط داشته باشند تا بتوانند به گردشگرانی که به صورت شخصی وارد کشور می‌شوند و از حضور راهنما برخوردار نیستند، در مواقع نیاز و ضرورت خدمات‌رسانی کنند.

توجه به آن‌چه که گفته شد و اجرایی کردن آن می‌تواند فضای فرهنگی جامعه را به فضایی ایده‌آل برای گردشگران فراهم کند و از آ‌ن‌جا که از نظر امنیتی نمی‌توان قوانین جداگانه‌ای را به صورت حمایتی وضع و یا برای برخی گردشگران خارجی با تبعیض اعمال کرد، اما با تشکیل پلیس گردشگری می‌توان از گردشگران و حقوق آنان حمایت کرد.


فرشید کریمی؛ کارشناس ارشد هتلداری و گردشگری