شمارش معکوس برای ثبت جهانی قلعه فلک الافلاک؛

دژ شاپوخواست، قلعه‎ای تاریخی که بر بلندای تپه خرم‎آباد هماره نگاهبان این شهر و مردمانش بوده،‌ اگر بگوییم چشم‎گیرترین اثر این دیار است پر بیراه نگفته‎ایم. قدمتش به دوره ساسانی می‎رسد، دوره اوج قدرت ایران بر دنیا... این بنای با شکوه در طول تاریخ مباهات همیشگی برای این مرز و بوم بوده و از آن به عنوان مقر حکومتی اتابکان لر کوچک یاد شده ‎است.

هر کشوری در کمیته میراث جهانی یونسکو، فهرست موقتی دارد که در آن، آثار تاریخی با قابلیت ثبت جهانی پیشنهاد می‎شود تا مسئولان یونسکو آنها را مورد بررسی قرار داده و از میان آثار تاریخی این فهرست، هر سال تعدادی را برای ثبت جهانی انتخاب کنند.

ایران نیز برای ثبت آثار تاریخی فهرست پیشنهادی خود را ارائه می‎دهد. یکی از این آثار همین آسمان آسمانهاست که شرط ثبتش ساماندهی وضعیت کنونی آن است. باید در زمانی معین این کار انجام شود که اتمام این زمان تا سال 2016 است.

حال که شمارش معکوس برای ثبت این اثر به صدا درآمده، پیگیر آخرین وضعیت آن شدیم و در آخر به این نتیجه رسیدیم...

شهر تاریخی بلقیس / استان خراسان شمالی، شهرستان اسفراین

شهر بلقیس، یکی از بزرگترین بناهای خشتی و گلی ایران است که در ۳ کیلومتری جنوب غرب شهر کنونی اسفراین قرار گرفته است. وسعت این شهر بالغ بر ۱۸۰ هکتار  می‌باشد که از یک مجموعه آثار شامل بقایای ارگ و خندق پیرامون آن، شارستان شامل: برج و بارو، مقبره شیخ آذری، ویرانه‌های معروف به منار تپه (مسجد جامع)، کوره سفالگری، آب انبار، بازار، کاروانسرا، بنای معروف به یخدانها و یک گورستان وسیع در نزدیک دروازه شرقی تشکیل شده است. سالم ترین و همچنین برجسته ترین اثر بافیمانده از بقایای شهر بلقیس، ارگی است که دارای 29 برج به ارتفاع حدود 11 متر است و جزو بزرگترین قلعه های باستانی ایران به شمار می رود و دارای سازه بزرگ خشتی و چینه ای و با وسعتی حدود 51 هزار مترمربع است. همچنین در اطراف ارگ یک خندق وسیع وجود دارد که نفوذ ناپذیری قلعه را دشوارتر می ساخته است.

از لحاظ قدمت، با استناد به متون تاریخی قبل از اسلام، بلقیس ‌آباد و شکوفا بوده و در سال ۳۱ هجری توسط مسلمانان فتح شده و طبق یافته‌های باستان شناسان، قدیمی ترین استقرار در این شهر تاریخی که تاکنون شناسایی شده مربوط به اواخردوره ساسانی – صدر اسلام است و زندگی در آن تا پایان دوره صفوی به طور مداوم جریان داشته است.